September 2023: Inspiratiesessie MTVP 

Inspiratiesessie Meer tijd voor de Patiënt
Meer tijd voor de patiënt maken, hoe doe je dit eigenlijk? In een tijd waar praktijken overvol zijn en patiënten soms geeneens een huisarts hebben. Doktersdiensten Friesland startte in maart 2023 met het project Meer Tijd Voor de Patiënt (MTVP). Op 25 september organiseerde Doktersdiensten een inspiratiesessie voor huisartsen en praktijkmanagers. Het doel van deze bijeenkomst was praktijken meenemen in waarom we dit doen en hoe je MTVP kunt doorvoeren in de huisartsenpraktijk.  

Tijdens de inspiratiesessie in ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten deelden huisartsen en praktijkmanagers in Friesland hun ervaringen met elkaar. Meijke van Herwijnen begeleidde als dagvoorzitter de aanwezigen in een vlot tempo door het programma. Een van de sprekers was Hans Peter Jung uit Afferden. Hij is met zijn praktijk al jaren geleden begonnen met meer tijd maken voor de patiënt én met succes. Het heeft ertoe geleid dat MTVP nu landelijk is uitgerold.

De drijfveren van Hans Peter Jung
Zijn drijfveren waren vierledig:

  1. Tijdens zijn werk in Nicaragua zag hij hoe je een stap maakt in gezondheidspreventie door als gemeenschap gezamenlijk sanitaire voorzieningen te realiseren.
  2. In 2010 hoorde hij van de Blue Zone. De mensen in deze gebieden worden gezond oud. De gemeenschappelijke delers van deze gebieden zijn:
    a.      Zelf eten verbouwen
    b.      Onderdeel zijn van een gemeenschap
    c.       Men beweegt natuurlijk, bijv. afstanden lopen om ergens te komen
    d.      Ze hebben een doel, zie het voorgaande punt
  3.  Een initiatief van een diëtist bij hem in de buurt om met een groep patiënten te wandelen op de hei. Deze mensen verloren op deze manier gewicht en er ontstonden groepen die weer samen gingen wandelen.
  4. Daarnaast voelt hij ook zijn verantwoordelijkheid richting de gemeenschap. Door vergrijzing neemt de druk op de zorg toe: in 2000 waren er vijf werkenden op de 65+ en in 2040 zal dit 1 werkende per 65+ zijn. Hierover is hij in gesprek gegaan met dorpsbewoners.

Keerpunt in zijn leven
Het overlijden van zijn ernstig zieke dochter in 2010 was een keerpunt. Hans Peter raakte uit de running en vroeg zich af of hij nog wel huisarts wilde zijn. Na zijn herstel nam hij een collega aan. Het aantal patiënten nam echter toe in plaats van af en in 2015 gaf zijn collega aan dat dit niet was vol te houden. Toen is Hans Peter naar de zorgverzekeraar gestapt en in gesprek gegaan over een andere vergoedingssystematiek: vergoeding per patiënt in plaats van per verrichting. Hij noemt dit een abonnementssysteem. Toen hij daarna nog een collega aannam kwam er een daling in het aantal patiënten.

Tegelijkertijd bleef hij ook nadenken over het vraagstuk dat áls hij huisarts bleef, wat voor soort huisarts hij dan wilde zijn. Hij startte met Mindfullness en schreef mee aan het boek ‘Positieve gezondheid in de huisartspraktijk’. Dat bleken voor hem zinvolle stappen richting een andere manier van denken en werken betreffende zijn huisartsenschap.

Wat doet zijn praktijk nu wezenlijk anders?
Aan het begin van het spreekuur vraagt hij nu aan de patiënt hoe het gaat. Dit deed hij eerder niet, omdat hij vreesde dat het spreekuur dan uitliep. In de praktijk blijkt dat dit niet zo is, het antwoord is kort en wat de patiënt wil, wordt snel duidelijk. Zowel hij als patiënt krijgen energie van deze aanpak. Als metafoor gebruikt hij het stappen in een taxi en de vraag van de chauffeur waar je naartoe wilt? Door het gesprek met de patiënt om te buigen naar waar hij of zij wil, kom je sneller tot de kern. Het is meer denken vanuit preventie dan dat je hem of haar als patiënt ziet.

Daarnaast hanteert hij in zijn praktijk de drie oplossingen voor het stelselprobleem die zijn genoemd in het rapport ‘Met de stroom mee’:

  1. Vrije regelruimte
  2. Met elkaar in verbinding blijven
  3. Werkplezier

Panelgesprek
Na het inspirerende verhaal van Hans Peter Jung vertelt een panel wat hun ervaringen tot nu toe zijn. Wat vooral naar voren komt, is rust creëren bij de patiënt. Hoe doe je dit? Door:

  • Vooraf aan te geven dat 1 of 2 punten besproken kunnen worden met de huisarts
  • Inloopspreekuren te organiseren voor milde klachten. Dit kan de assistente doen. Patiënten kunnen dan sneller langskomen.

Daarnaast worden genoemd dat je een gezamenlijke beweging krijgt in je team, spreekuren aanpast naar realiteit: de ene patiënt heeft meer tijd nodig dan de ander en dat er meer plezier is in het werken.

De grootste hobbels:

  • De angst voor het terugdraaien van dit initiatief. Door ervaringen in het verleden is het vertrouwen laag.
  • Waken dat het niet een administratieve last wordt en het afwerken van vinkjes.
  • Tijdsinvestering.Bij meerdere praktijken onder één dak, kan het zijn dat een praktijk niet is ingeloot.

Doktersdiensten Friesland geeft aan dat vaak uit gesprekken met huisartsen blijkt dat ze al meer tijd voor de patiënt maken, maar dat huisartsen ertegen aanhikken om een plan te schrijven. Daarnaast ervaren we dat ze het ook spannend vinden om te verantwoorden.  Doktersdiensten biedt ondersteuning aan op dit vlak en er is ruimte voor maatwerk. Eenmaal in gesprek met huisartsen blijkt dat het vrij eenvoudig is om hun situatie en wensen naar een passend plan te vertalen.

Hoe nemen praktijken het hele team mee in MTVP en waar lopen ze tegenaan?
Na het panelgesprek gaan de aanwezigen uiteen in groepen. Hier bespreken ze hoe ze hun team meenemen en waar de praktijken tegenaan lopen.

De belangrijkste punten bij het meenemen van het team zijn:         

  • Stem het plan met elkaar af
  • Vraag wat het team nodig heeft en luister hiernaar
  • Werkplezier als focus
  • Vrolijke dokter
  • Talentontwikkeling
  • Rustig aan/niet alles tegelijk
  • Lange termijnvisie

Waar lopen praktijken tegenaan:
Het zoeken van contact met andere praktijken

Volgende bijeenkomst
Het was een inspirerende en leerzame avond. De behoefte om verder te praten is groot. Aangeraden wordt dat praktijken elkaar opzoeken om ervaringen te delen en van elkaar te leren. Op termijn organiseert Doktersdiensten weer een bijeenkomst.

Over MTVP
In het project Meer Tijd Voor de Patiënt krijgen huisartsenpraktijken financiële ondersteuning voor de uitvoering van interventies als onderdeel van een (voorlopig 2-jarig) praktijkplan. Doktersdiensten Friesland biedt ingeschreven Friese huisartsenpraktijken hierbij ondersteuning.

NB: Bij interesse is de presentatie van Hans Peter Jung eventueel op te vragen via MTVP@dokterszorg.nl.